Lợi bất cập hại nếu bảo quản thuốc sai cách trong tủ lạnh

Có nên bảo quản thuốc trong tủ lạnh không

Nhiều người cho rằng cất thuốc trong tủ lạnh sẽ giúp thuốc “giữ được lâu” hoặc “hiệu quả hơn”, nhưng thực tế, không phải loại thuốc nào cũng phù hợp với nhiệt độ thấp. Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc viên nang mềm, siro hoặc thuốc đông y dạng nước, khi để trong môi trường lạnh có thể bị biến chất, thay đổi cấu trúc hoặc mất tác dụng. Ngược lại, một số thuốc đặc biệt như insulin, vắc-xin, kháng sinh pha sẵn... lại bắt buộc phải được bảo quản lạnh ở ngăn mát tủ lạnh (khoảng 2–8°C).

Lợi ích khi bảo quản thuốc trong tủ lạnh

Bảo quản thuốc trong tủ lạnh đúng cách mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt với những loại thuốc yêu cầu điều kiện nhiệt độ ổn định. Một trong những lợi ích nổi bật là kéo dài thời gian sử dụng của thuốc. Khi được giữ lạnh, hoạt chất trong thuốc ít bị phân hủy hơn, từ đó duy trì hiệu quả điều trị trong suốt thời gian sử dụng. Ngoài ra, tủ lạnh giúp bảo vệ thuốc khỏi ảnh hưởng của nhiệt độ cao, độ ẩm và ánh sáng – những yếu tố có thể làm thuốc biến đổi thành phần hoặc mất tác dụng.

Không chỉ vậy, môi trường lạnh còn giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc, nhất là với các loại thuốc dạng lỏng hoặc hỗn dịch. Nhờ đó, thuốc được giữ trong tình trạng ổn định, tránh bị nhiễm khuẩn, đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, việc bảo quản thuốc trong tủ lạnh chỉ phù hợp với một số loại nhất định, vì vậy bạn nên đọc kỹ hướng dẫn hoặc hỏi ý kiến dược sĩ trước khi thực hiện.

Những loại thuốc được bảo quản trong tủ lạnh

Không phải tất cả các loại thuốc đều phù hợp với môi trường lạnh, nhưng có một số thuốc đặc biệt cần được bảo quản trong tủ lạnh để duy trì hiệu lực và độ ổn định của dược chất. Dưới đây là những loại thuốc nên bảo quản trong tủ lạnh bạn cần biết:

• Insulin: Là loại thuốc đặc trị cho người mắc bệnh tiểu đường. Insulin rất nhạy cảm với nhiệt độ cao, nếu không được giữ lạnh đúng cách có thể mất tác dụng hoặc gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
• Vắc-xin: Hầu hết các loại vắc-xin đều chứa thành phần sinh học sống hoặc bất hoạt. Chúng yêu cầu môi trường lạnh ổn định từ 2–8°C để giữ nguyên khả năng tạo miễn dịch.
• Thuốc sinh học: Bao gồm các loại thuốc có nguồn gốc từ tế bào sống như hormone, enzyme hoặc kháng thể đơn dòng. Những loại thuốc này cần bảo quản lạnh để ngăn chặn sự phân hủy hoặc biến đổi cấu trúc phân tử.
• Thuốc chống đông: Một số loại thuốc chống đông máu cần được giữ trong tủ lạnh nhằm duy trì độ ổn định của hoạt chất, giúp thuốc phát huy tác dụng chính xác trong điều trị.
• Thuốc nhỏ mắt: Đặc biệt là các sản phẩm không chứa chất bảo quản hoặc có thời gian sử dụng ngắn sau khi mở nắp. Bảo quản lạnh giúp giữ được độ tinh khiết và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.

Những loại thuốc tuyệt đối không bảo quản trong tủ lạnh

Không phải thuốc nào cũng phù hợp để cất trong tủ lạnh. Một số loại thuốc nếu để lạnh không đúng cách có thể bị biến đổi thành phần, giảm tác dụng hoặc gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là những loại thuốc tuyệt đối không nên bảo quản trong tủ lạnh mà bạn cần lưu ý:

• Thuốc viên nén, viên nang cứng: Những dạng thuốc khô này được thiết kế để bảo quản ở nhiệt độ phòng. Khi để trong tủ lạnh, chúng dễ hút ẩm, làm thay đổi cấu trúc và độ ổn định của hoạt chất, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
• Thuốc dạng xịt hoặc bình khí nén (aerosol): Nhiệt độ lạnh có thể khiến áp suất trong bình thay đổi bất thường, làm ảnh hưởng đến cơ chế phun, liều lượng và khả năng phân phối thuốc.
• Thuốc dạng siro: Một số loại siro, nhất là siro cho trẻ em, nếu để trong tủ lạnh có thể bị đông đặc, thay đổi kết cấu hoặc tách lớp, dẫn đến liều dùng không chính xác và giảm hiệu quả sử dụng.

Những lưu ý khi bảo quản thuốc trong tủ lạnh

Những lưu ý khi bảo quản thuốc trong tủ lạnh là điều quan trọng giúp duy trì hiệu quả điều trị và đảm bảo an toàn cho người dùng. Tuy nhiên, nếu thực hiện sai cách, thuốc có thể bị biến chất, mất tác dụng hoặc gây hại. Dưới đây là các điểm bạn nên ghi nhớ:

• Chỉ bảo quản thuốc trong tủ lạnh khi có hướng dẫn cụ thể: Không phải loại thuốc nào cũng phù hợp với môi trường lạnh. Trước khi cất thuốc, hãy đọc kỹ hướng dẫn hoặc tham khảo ý kiến dược sĩ.
• Đặt thuốc đúng vị trí trong ngăn mát: Nên để thuốc ở giữa ngăn mát – nơi có nhiệt độ ổn định. Tránh xa ngăn đá hoặc sát vách tủ lạnh để ngăn nguy cơ thuốc bị đông hoặc hỏng.
• Không để thuốc chung với thực phẩm: Các loại thực phẩm có thể mang vi khuẩn hoặc mùi khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng thuốc. Hãy cất thuốc trong hộp kín, riêng biệt với đồ ăn.
• Tránh tiếp xúc với ánh sáng trực tiếp: Ánh sáng có thể làm thay đổi hoạt chất trong thuốc. Nên bảo quản thuốc trong bao bì gốc hoặc hộp tối màu có nắp đậy.
• Ghi chú ngày mở nắp: Một số loại thuốc chỉ sử dụng được trong thời gian ngắn sau khi mở. Việc ghi lại thời gian sẽ giúp bạn tránh dùng thuốc quá hạn.
• Ngoài ra, nếu tủ lạnh nhà bạn hoạt động không ổn định, dễ đóng tuyết hoặc không duy trì nhiệt độ chuẩn, hãy cân nhắc liên hệ dịch vụ sửa chữa điện lạnh uy tín để đảm bảo thiết bị vận hành đúng, giúp bảo quản thuốc và thực phẩm một cách hiệu quả và an toàn nhất.

Bảo quản thuốc đúng cách trong tủ lạnh không chỉ giúp giữ được chất lượng mà còn phòng tránh rủi ro sức khỏe. Đừng quên kiểm tra cả tình trạng thiết bị – và liên hệ sửa chữa điện lạnh kịp thời nếu cần – để đảm bảo mọi thứ vận hành ổn định.

Nguồn tham khảo: pharmacity.vn